Budowa geologiczna Bornholmu

Bornholm powstał 1,7 miliarda lat temu. Był wtedy częścią pasma górskiego powstałego w efekcie zderzenia się ze sobą dwóch płyt kontynentalnych. Jego skała macierzysta jest zbudowana z jednych z najstarszych w Europie prekambryjskich granitów i gnejsów. Tworzą one skaliste klifowe i szkierowe wybrzeże w części północno-wschodniej wyspy.
Z kolei południowa część Bornholmu, wyraźnie oddzielona granicą geologiczną, jest mozaiką skał osadowych: piaskowców, łupków i wapieni. Najstarsze z nich powstały w kambrze i mają ok. 500 milionów lat, najmłodsze pochodzą z czwartorzędu. Nie ma drugiego miejsca w Europie, gdzie na tak niewielkim terenie można znaleźć złoża z tak wielu okresów geologicznych.

Przez Bornholm przechodzi granica geologiczna. Uskok powstały ok. 200 milionów lat temu w efekcie trzęsienia ziemi można obejrzeć na Bornholmie w miejscowości Aakirkeby, w pobliżu NaturBornholm. Na wzgórzu Klintebakken można stanąć jedną nogą na mającym 1,7 miliarda lat gnejsie, a drugą na liczącym sobie 550 milionów lat piaskowcu. W ten sposób "przeskoczycie" przez 1200 milionów lat!
W kamieniołomie Strøby, na skamieniałym dnie morskim jest jeden z najstarszych śladów życia na Bornholmie, odciski meduz mające 540 milionów lat.

Przeszłość geologiczna Bornholmu była bardzo burzliwa. Był on fragmentem gór wulkanicznych, piaszczystą pustynią, dnem morskim, plażą z lagunami i tropikalną roślinnością a także lodową pustynią. Świadectwem tych przemian są pokłady z różnych okresów geologicznych, w których bez trudu można znaleźć na przykład skamieniałe szczątki kambryjskich trylobitów, ortocerasów i graptolitów z ordowiku czy jurajskich plezjozaurów i dinozaurów.

Obecny wygląd wyspy jest efektem trwającej 100 tysięcy lat epoki lodowcowej. Mający 2-3 kilometry grubości lądolód przemieszczał się z północnego wschodu na zachód i swoją potężną, chropowatą od spodu masą szorował podłoże zmieniając całkowicie krajobraz. Niósł ze sobą zmrożone kamienie, żwir, piasek i glinę. Głazy narzutowe, moreny, doliny szczelinowe i jeziora polodowcowe stanowią charakterystyczne elementy współczesnego krajobrazu wyspy.