Bornholmskie dinozaury

W epoce dinozaurów ”Bornholm” był częścią wybrzeża większego lądu i leżał w miejscu, w którym teraz znajduje się obszar Morze Śródziemnego. Klimat był ciepły. Bogata fauna była odmienna od współczesnej, ale tak jak obecnie żyły zwierzęta roślinożerne, na które polowały drapieżniki. Dinozaury panowały na Bornholmie ponad 100 milionów lat.

Na zachodnim i południowym wybrzeżu Bornholmu znajdują się złoża z okresu Kredy i Jury zawierające różne skamieniałości, w tym pozostałości dinozaurów. Na podstawie dotychczasowych znalezisk wiemy, że na Bornholmie żyło osiem gatunków dinozaurów.

Dromaeosauroides bornholmensi

Dromeosaurus miał 2-3 m długości i ważył około 15-20 kg. Ten bornholmski raptor był niebezpiecznym, inteligentnym, szybko biegającym drapieżnikiem wyposażonym w efektywną broń – olbrzymi szpon. Polował w grupie. Miał szczupłą sylwetę, bardzo ostre zęby i szpony. Był pokryty prymitywnymi piórami. Dromeosaur jest bliskim krewniakiem współczesnych ptaków.

Megalosaurus

Megalosaurus był drapieżnym terapodem z przerażającymi zębami i pazurami. Biegał szybko na silnie umięśninych tylnych łapach. Prymitywne, przypominające futro pióra pomagały mu w utrzymaniu ciepłoty ciała.

Stenonyx

Stenonyx był najmniejszym duńskim dinozaurem. Ten drapieżnik miał tylko 15 cm wysokości i 60 cm długości.

Ferganosaurus

Był to duży, osiągający 15 m długości, roślinożerny dinozaur z grupy zauropodów. Ten łagodny roślinożerca poruszał się bardzo wolno. Ważył tyle, co osiem słoni afrykańskich - 40 ton! Potrzebne były setki kilogramów roślin, żeby zaspokoić jego głód. Długa szyja pozwalała mu zdobywać liście znajdujące się wysoko na drzewach i nieosiągalne dla innych zwierząt. Przed drapieżnikami bronił się uzbrojonymi w pazury przednimi łapami i biczowatym ogonem.

Sauropodomorf

Sauropodomorf był roślinożercą spokrewnionym z ogromnymi sauropodami. Miał tylko 50 cm wysokości.

Huayangosaurus

Huayangosaurus był roślinożernym dinozaurem. Jego skuteczną obroną był pancerz z ostrymi kolcami. Nazwa zwierzęcia pochodzi od nazwy prowincji Huayang w Chinach.Tam został znaleziony kompletny szkielet podobnego dinozaura. Może to jest dziwne, że dinozaur znaleziony w Chinach posłużył jako model dla swojego bornholmskiego kuzyna. Wyjaśnienie jest proste. W jurze Bornholm i Chiny były częścią jednego superkontynentu zwanego Laurazją.

Skamieniałości - zęby, tropy i kości

Pierwsze znalezisko to ząb drapieżnego dinozaura Dromeozaura znaleziony we wrześniu 2000 r w żwirowni Robbedale niedaleko Rønne. W 2002 roku również w Robbedale znaleziono ząb roślinożernego dinozaura z grupy zauropodów. Ząb należał do młodego osobnika o długości 5 m. Te pierwsze znaleziska pochodzą z dolnej kredy i liczą sobie 144 miliony lat.

W maju 2004 okok Pyritsøen znaleziono na Bornholmie pierwsze tropy dinozaurów. Pochodzą one z Jury i mają około 170 milionów lat. Są to odciski stóp dwóch różnych roślinożernych dinozaurów. Mniejszy o długości 25 cm należy do pancernego dinosaura, drugi o długości 70 cm to odcisk stopy zauropoda.

W kolejnych latach znaleziono na Bornholmie tropy drapieżnego Megalozaura i Stenonyxa - najmniejszego duńskiego dinozaura oraz fragment kości udowej Sauropodomorfa.